Bruno van Wayenburg Profile picture
wetenschapsjournalist/science writer | post niet meer op X, lees nog wel | https://t.co/wtKVsudZGS

Jul 5, 2018, 20 tweets

de tweetstorm die terugkwam, deze keer netjes gebundeld zoals het heurt:
lichte en zware voorwerpen vallen even snel, dacht Galileo al (als je even buiten de luchtweerstand rekent)
1/20

gek eigenlijk: andere natuurkrachtenkrachten dan de zwaartekracht -magnetische krachten, statische elektriciteit- werken helemaal niet zo.
2/20 #equivalentieprincipe

Hoe zwaarder een voorwerp, hoe harder zwaartekracht trekt. Dat is de zware massa. Maar ook: hoe zwaarder een voorwerp, hoe trager het op gang komt, dat is de trage massa. #equivalentieprincipe
3/20

Zware massa is toevallig hetzelfde als trage massa, dus ze compenseren voor elkaar. Daarom valt een kilo lood zo snel als een kilo peren. Dit is het #equivalentieprincipe #ohnonotagain
4/20

Helemaal niet toevallig, zegt Einstein. Zwaartekracht is niet een echte kracht, dat lijkt alleen maar zo. Eigenlijk is het allemaal meetkunde: dingen volgen rechte paden in de ruimtetijd, maar de ruimtetijd is zelf gekromd.
5/20

Dat krommen wordt veroorzaakt door alles met massa: de zon of de aarde, maar ook neutronensterren en zwarte gaten.
6/20 #equivalentieprincipe

Alle voorwerpen volgen ruimtetijdpaden op dezelfde manier, dus daarom vallen alle voorwerpen op dezelfde manier.
7/20

Case closed? Nou nee, want in extreme gevallen kweekt massa nog meer massa. Een neutronenster is zo zwaar en compact, dat er flink wat energie in de ruimtetijdkromming zit.
8/20

Dat geeft weer extra massa, wat voor meer kromming zorgt, enzovoort: deze zelfgekweekte zwaartekracht heet 'zelf-zwaartekracht'
9/20

Blijft het #equivalentieprincipe daarbij ook overeind? De formules van de relativiteitstheorie geven daar eigenlijk geen goede reden voor
10/20

Toch is het zo, volgens onderzoek van Anne Archibald, Nina Gusinskaia, Jason Hessels et al in #Nature nature.com/articles/s4158…#equivalentieprincipe 11/20

Met radiotelescopen keken ze naar een neutronenster, lid van de driedubbelster PSR J0337+1715 in het sterrenbeeld Stier, op 4200 lichtjaar afstand.
12/20

De neutronenster is supercompact: 1,44 maal de massa van de zon in een bol van 20 kilometer. Een theelepeltje weegt 6,5 miljard ton.
13/20

Daaromheen draait een 'gewone' witte dwerg (dwerg 1), een ster die veel kleiner is dan de zon.
14/20

Op een afstandje draait daar nog een witte dwerg (dwerg 2) omheen. Je kunt ook zeggen: dwerg 1 en de neutronenster draaien rondjes om elkaar, vrij vallend in het zwaartekrachtsveld van dwerg 3.
15/20

Stel: de neutronenster schendt het equivalentieprincipe, dus de zware en trage massa zijn niet gelijk. Dan zou je dat merken een wiebelen in de banen van dwerg 1 en de neutronenster.
16/20

Archibald et al maten 27.194 radiopulsen van de neutronenster met radiotelescopen, waarmee ze de bewegingen van de neutronenster konden bepalen op 30 meter nauwkeurig.
17/20

Wat bleek: geen gewiebel. Ook voor een supercompacte neutronenster, met een fikse zelf-zwaartekracht, geldt: zware massa is trage massa.
18/20

Het #equivalentieprincipe blijft overeind. Lichte en zware voorwerpen vallen op dezelfde manier. Zelfs neutronensterren.
19/20

Oh ja, alles nog eens rustig nalopen in het Nature-artikel? nature.com/articles/s4158…
mijn animatie voor @ASTRON_NL
… (ook met NL ondertiteling)
persbericht Astron astron.nl/node/1489
brunovanwayenburg.nl/brunovanwayenb…
20/20

Share this Scrolly Tale with your friends.

A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.

Keep scrolling