حامیان صدام در جنگ ۸ ساله با ایران
هنگامی که عراق در شهریور ۱۳۵۹ حمله به ایران را آغاز کرد، شرایط دو کشور با یکدیگر کاملا متفاوت بود؛ با آغاز جنگ، ایران از هرگونه حمایت خارجی بینصیب بود ولی رژیم بعثی عراق با پشتیبانیهای جهانی وارد جنگ با ایران شده بود
۱
#رشته_توییت
کشورهای مختلف به صدام هواپیما و امکانات راداری و پدافندی میدادندومدرنترین وسایل و تجهیزات رادراختیارش میگذاشتند.علاوه بر این کمکهای نظامی، انواع کمکهای اقتصادی نیز عراق راپوشش میداد.درذیل حامیان اصلی عراق درجنگ را در۲گروه حامیان غربی و پشتیبانان عربی موردبررسی قرار میدهیم
۲
حامیان غربی صدام
با شروع حمله عراق به ایران، درحالی که بیش از ۸۰ کشور به صورت رسمی وغیر رسمی عراق را یاری میدادندجمهوری اسلامی ایران حتی از داشتن حق خرید سیم خاردارکه یک وسیله غیرنظامی محسوب میشد،محروم بود.
۳
آمریکااصلیترین حامی صدام درجنگ عراق باایران بود.برژینسکی مشاور امنیتی کارتر،شروع جنگ منطقهای علیه ایران راراه مناسبی برای جلوگیری ازصدورانقلاب دانست وگفت:آمریکادرمقابله باانقلاب ایران،بایدتقویت دولتهایی راکه توان انجام عملیات نظامی علیه رژیم ایران راداراهستند موردتوجه قرار دهد
برژینسکی دریک ملاقات سری باصدام درمرزعراق بااردن این باور را در وی به وجود آورد که آمریکا به طور تمام قد حامی عراق است
اومعتقدبودبخاطرماجرای سفارت آمریکاایران بشدت بایدتنبیه شودلذابیانیههایی که صادرمیکرد،براین مضمون تاکیدداشتندکه آمریکامانعی برسرتحرکات عراق برضد ایران نمیبیند
اسناد مختلفی از کمکهای اطلاعاتی دولت رونالد ریگان به عراق وجود دارد. تنها ۸ روز پس از آغاز تهاجم صدام حسین به خاک ایران، ۵ هواپیمای شناسایی آواکس متعلق به نیروی هوایی آمریکا برای شناسایی عملیاتهای هوایی ایران و اطلاعرسانی آنها به ارتش عراق، تحویل دولت عربستان سعودی شد.
در راستای تکمیل حمایت اطلاعاتی آمریکا از صدام سازمان سیا از ابتدای جنگ تصاویر هوایی ماهوارهای از مواضع نیروهای نظامی و تاسیسات نفتی ایران را در اختیار رژیم بعث عراق قرار میداد.
دولت ایالات متحده آمریکا، اعتباری به مبلغ ۸۴۰ میلیون دلار برای واردات مواد غذایی در اختیار عراق قرار داد تا در ادامه جنگ، اذهان داخلی عراق برضد جنگ با ایران تحریک نکند. همچنین از سوی آمریکا وامی به مبلغ یک میلیارد دلار برای خرید و بهکارگیری توانایی ساخت سلاح به عراق واگذار شد.
خارج کردن عراق از لیست کشورهای حامی تروریسم، اقدام دیگری بود که به تجهیز تسلیحاتی عراق کمک کرد. علاوه بر این، آمریکا عربستان راتشویق کرد تا با کاهش قیمت نفت، ایران را ازمهمترین منبع درآمدبرای تأمین هزینههای جنگ،محروم کند
(اتفاقات آنزمان عراق برای عربستان امروزدرحال رخ دادن است)
درطول جنگ،صدام بادریافت بیش از۶۰ میلیارد$ازرژیمهای غربی،نیازهای مالی اقتصادوابسته خودرا تامین میکرد.آمریکا علاوه برتجهیزعراق،باکارشکنی تلاشهایی رادرجهت محکومیت ایران درسازمانهای بینالمللی وجلوگیری ازرسیدن سخنان بحق مسئولین ایرانی بدیگرکشورهاوسازمانهای بین المللی انجام میداد
آمار تجهیزات وحامیان صدام درجنگ هم به خوبی بازگو کننده نابرابری درجنگ است. برای مثال درآستانه بازپسگیری«فاو»دراردیبهشت ۱۳۶۷،ارتش عراق حدود۵هزار دستگاه تانک، ۴۵۰۰نفربر زرهی،۵۵۰۰ عراده توپ، ۴۲۰ فروند هلیکوپتر و ۷۲۰ فروند هواپیمای جنگنده و بمبافکن آماده برای عملیات در اختیار داشت
این خیل عظیم سیستمهای تسلیحاتی باحداقل۳۰۰فروند موشک زمین بزمین اسکادBساخت شوروی تجدیدساختارشده توسط آلمانهاومقادیرزیادی مهمات شیمیایی صادراتی آمریکایی_اروپایی تکمیل میشد.بطوری که عراق بااین سلاح های مدرن توانست نیروهای زمینی ارتش خودرااز۲۷ لشگردرسال۶۵به۵۰لشکردرسال۶۸افزایش دهد
علاوه بر آمریکا، برزیل، انگلیس و آرژانتین که در صنعت نظامی تقریبا پیشرفته بودند تسلیحاتی را در اختیار عراق قرار میدادند. ایتالیا و بلژیک با ارسال موشکهای پیشرفته ضد زره و کمک به عراق در ساخت توپخانه دوربرد و بخشهای دیگر ارتش این کشور از جمله حامیان عراق بودند.
فرانسه گرچه در ابتدا اعلام بیطرفی کرد،اما وجود برخی ازمنابع وآمارهانشان میدهد که این کشور۷/۴میلیارد$کمک مالی در اختیار رژیم بغداد قرار داد.همچنین به منظور تجهیز صدام هواپیماهای سوپر اتانداردوموشکهای لیزری که ازآخرین دستاوردهای صنعت نظامی فرانسه بوددراختیار ارتش عراق قرار گرفت
بحث در هیأت دولت فرانسه درباره امکان حمایت از دستیابی محدود عراق به سلاح هستهای در جنگ نیز دلیلی دیگر بر حمایت فرانسه از صدام بود. آلمان نیز از دیگر کشورهایی بود که با ارسال مواد شیمیایی به یاری صدام شتافت به طوری که عراق را قادر ساخت تا ۶۰۰۰تن بمب شیمیایی علیه ایران به کار گیرد
اما عجیبترین اتفاق قرن همسویی شرق و غرب درجنگ بین عراق و ایران بود.باآغاز هجوم عراق، آمریکا و شوروی که پس ازجنگ دوم جهانی درگیرجنگ سردبایکدیگربودند در صف حامیان صدام قرارگرفتند.دراین بین شوروی نیزهمچون آمریکا انواع کمکهای تسلیحاتی،نظامی ومالی به صدام راجزو برنامههای خودقرارداد
فرماندهان ارتش شوروی باحضور در بغداد، آموزشهای لازم رابه ارتش عراق ارائه میدادند.حدود ۸۵%تجهیزات عراق در حمله به ایران،ساخت کشور شوروی بود.بیش از۴۰۰ تانک T55و300موشک اسکادB،هزارتانک T62، بیش از500تانکT72ونزدیک به200فروندانواع هواپیماهای میگ تنهابخشی ازکمکهای شوروی به عراق بود
در کنار کمکهای مستقیم نظامی، دولت عراق برای توسعه برنامه موشکی بالستیک خود توانست کارشناسان موشکی شوروی را به خاک عراق دعوت کند. حضور این کارشناسان گرچه هیچگاه به تکنولوژی ساخت موشکهای بالستیک منجر نشد، اما نشانه روشنی از پشتیبانی همهجانبه شوروی از عراق است
در طول سالهای جنگ، کشورهای عربی منطقه با نام نهادن صدام به عنوان «سردار و فاتح قادسیه»، «افتخار عرب» و «صلاحالدین ایوبی زمان» میلیاردها دلار کمک بلاعوض به حکومت صدام و رژیم وی کردند
یکی ازفرماندهان جنگ میگوید:«دربسیاری ازعملیاتها نظیر خیبر، والفجر ۸وکربلای ۵،حقیقتاً ماشین نظامی عراق ازهم پاشیده شد؛امابه چندماه نمیکشیدکه صدام پس ازهر کدام ازاین عملیاتها،باامکانات بیشترو جدیدترواردمنطقه میشد.این مسأله حاصل نمیشد جزباپول عربهای منطقه وحمایتهای غرب وشرق»
اصلیترین حامی عربی عراق درابتدا #اردن بود.بعدازکنفرانس سران کشورهای عربی دربغدادوتونس،روابط بین عراق واردن روزبه روزعمیقترشدتاآنجاکه ملک حسین صراحتابنفع عراق وعلیه ایران موضعگیری کرده وباکمکهای سیاسی،اقتصادی ونظامی فراوان ازجمله دادن وامهای چندمیلیون$به عراق ازصدام حمایت کرد
روزنامه «گاردین» چاپ انگلستان به نقل از منابع فلسطینی در بیروت به چاپ کیهان در تاریخ ۱۲ مهر ۱۳۵۹ مینویسد: «ملک حسین پادشاه اردن، حدود پنج هزار ازنیروهای خود را به عراق اعزام داشته تا وظایف امنیت داخلی را به عهده بگیرند تا سربازان عراقی برای رفتن به جبهه جنگ با ایران آزاد باشند.»
ملک حسین مستمراباصدام دیدارمیکردوضمن اعلام حمایت ازوی،حامل پیامهای آمریکابه بغدادبود.بندرعقبه این کشوردردریای سرخ محلی برای ارسال کمک های تسلیحاتی غرب به عراق بود.تعداد۴۰هزارسرباز مسلح اردنی به دستور ملک حسین درمرز اردن با عراق مستقر شدند تابه جبهههای جنگ علیه ایران عزیمت کنند
کویت نیز جزو حامیان عربی صدام محسوب میشد. این کشور نه تنها خاک و پایگاه هوایی خود رادراختیارعراق گذاشت بلکه«شیخ الصباح» یکی ازسفرای کویت در آمریکا،عنوان کرده بود:«کویت 14 میلیارد $کمک نقدی و بیش از 16میلیارد $ازطریق کمکهای خدماتی و غیره به ماشین جنگی عراق مساعدت کرده است.»
امارات عربی یک میلیارد دلار و قطر پانصد میلیون دلار تا اواخر سال ۱۹۸۱ میلادی به عراق کمک کردند. کویت و عربستان همچنین به منظور حمایت مالی از عراق توافق کردند تا از سال ١٩٨٢ عایدات صدور نفت از منطقه بیطرف روزانه ٣٠٠ الی ٣۵٠ هزار بشکه به حساب عراق ریخته شود.
حامی دیگرصدام درمنطقه عربستان دراین دوران ارتباط ویژهای باآمریکابرقرار کرده بودو باکاستن ازقیمت نفت،تنهامنبع درآمد ایران رابه حداقل رساند.مقامات عربستان مرتب صدام رادلگرم میکردند.ملک خالد،پادشاه وقت سعودی،درگفتوگویی تلفنی باصدام در۲۵سپتامبرسال۱۹۸۰حمایت کشورش ازعراق رااعلام کرد
عربستان را باید جدیترین حامی عربی عراق در دوران جنگ محسوب کرد به طوری که از مجموع کمکهای مالی هفتاد میلیارد دلاری کشورهای حوزهی خلیج فارس به عراق در زمان جنگ با ایران، بیش از سی میلیارد دلار سهم عربستان بود.
مصرهم جزوحامیان عربی صدام بود.بعدازپیروزی انقلاب اسلامی،مصرباپناه دادن به محمدرضا پهلوی خودرادرمقابل انقلاب ایران قرار داد.سیاست حمایت ازعراق درجنگ علیه ایران،پس ازانور سادات،برعهده حسنی مبارک قرار گرفت.درطول دهه۸۰حسنی مبارک ۵/۳ میلیارد دلارموشک وتسلیحات در اختیار صدام قرار داد.
سودان نیز در اواسط دی ماه ۶۱ صدها تن از سربازان ارتش خود را به جبهههای جنگ علیه ایران اعزام کرد. همچنین به دستور جعفر نِمیری رئیس جمهور سودان در شهر خارطوم پایتخت این کشور و پارهای از شهرهای دیگر دفاتری جهت ثبتنام برای اعزام نیرو به جبهههای جنگ علیه ایران دائر شد
یمن خودراحامی عراق معرفی کرد سرلشکروفیق السامرایی مسئول اسبق بخش ایران دراستخبارات عراق گفته بود:«درجهت کمک به عراق،یمن تیپ پیاده العروبه و اردن نیروی الیرموک رابه عراق فرستاد وسودان داوطلبانی رااعزام کرد که درجبهه شرقی رودخانه میسان درخط مقدم جبهه فعالیت میکردند.»
کشورهایی چون بحرین، عمان، مراکش، الجزایر، لیبی و سومالی نیز به عنوان حامیان صدام در جنگ علیه ایران فعالیت داشتند
اما در نهایت سرانجام صدام و صدامیان طناب دار بوده و هست
Share this Scrolly Tale with your friends.
A Scrolly Tale is a new way to read Twitter threads with a more visually immersive experience.
Discover more beautiful Scrolly Tales like this.